سلام مجدد خدمت همه خوشجل موشجلای انجمن چه خبرا ؟ فدام شین الهی :))
مثل اینکه کسی جواب سوال رو نداد .. اییییششش :))
سوال این بود که چرا در هواپیماها ، بال در یک خط مستقیم ساخته نمیشه و نوک بال در ارتفاع بالاتری از ریشه ی بال قرار داره ؟؟ و یا در پهپاد هرمس غنیمتی چرا بال ها رو به پایینه ؟
عکسش خیلی با کیفیته :/ :
کاری به عکس دوم نداریم ... در عکس اول ( هواپیما ) ، یکی از دلائل ابتدایی که برای این نوع طراحی مطرح شده ، اینه که در هنگام فرود ، اگر بال یکدست صاف و مستقیم طراحی بشه ، ممکنه که موتورهایی که زیر بال نصب شده به زمین برخورد کنن و اوخ بشن :) ....
اما دلیل اصلی این نوع طراحی برمیگرده به افزایش پایداری عرضی ( جانبی ) هواپیما در حین پرواز .. چطور ؟ الان توضیح داده میشه ...
اساسا به این نوع بال میگن dihedral و زاویه ای که توسط این بال ها با زمین ( زمین بعنوان خط افق در نظر گرفته بشه ) تشکیل میشه تحت عنوان زاویه ی dihedral یا dihedral angle شناخته میشه ...
اما این نوع طراحی چطور در ایجاد پایداری عرضی ( چرخش ناگهانی هواپیما به چپ و راست ) هواپیما نقش داره ؟؟؟ در واقع این نوع طراحی باعث میشه که اگر هواپیما در اثر وزش یک باد شدید ، شروع به چرخش ( roll ) به چپ و راست کرد ، بدون از دخالت خلبان ، خود هواپیما توسط آرایش خاص بال های خودش به حالت اولیه برگرده ...
فرض میکنیم هواپیمایی داریم که داره مستقیم حرکت میکنه ، وقتی بال از نوع dihedral باشه ، دو بردار یا دو پیکان روی بال تشکیل میشه : 1- بردار لیفت 2- بردار درگ
در حالت عادی ، بردار لیفت از بردار درگ بالاتره و باعث میشه که بال های هواپیما در یک سطح باقی بمونن .. دلیل اینکه لیفت از درگ در این نوع آرایش بال بیشتره ، برمیگرده به اینکه بال ها از ابتدا در زاویه ی حمله ی بالایی قرار دارن و قبلا خوندیم که اگر زاویه ی حمله ی ایرفویل تا زاویه ی حداکثر 19 درجه افزایش پیدا کنه ، لیفت افزایش پیدا میکنه و از 19 درجه به بالا با بروز پدیده ی جدایش هوا روی بال ( تولید گردابه ) ، درگ ایجاد شده روی بال زیاد و بال استال میکنه ....
برگردیم به بحث خودمون ... پس تا اینجا متوجه شدیم که روی یک بال dihedral لیفت 100 درصدی وجود نداره و مقداری هم درگ وجود داره : پیکان رو به بالا : لیفت و پیکان رو به طرفین : درگ
در تصویر بالا میبینیم که لیفت ها ( پیکان های رو به بالا ) به یک اندازه هستند پس ازتفاع دوبال رو در یک سطح قرار میدن ... از طرفی درگ ها ( پیکان های رو به طرفین ) باهم دیگه برابر هستند و اثر همدیگهه رو خنثی میکنن ... لذا در چنین شرایطی ( با فرض ملایم بودن هوای برخوردی به هواپیما ) ، هواپیما میتونه بدون از کاهش ارتفاع و یا منحرف شدن به چپ و راست ، در یک خط مستقیم تا انتها پرواز کنه ...
اما شرایط زمانی خراب میشه که یک تند باد یا باد شدید به هواپیما بخوره و باعث بشه که هواپیما مثلا به طرف راست منحرف بشه ( چرخش به سمت راست - بال چپ بیاد بالا بال راست بیاد پایین ) ... وقتی این اتفاق بیفته ، تعادل بین نیروهای روی بال که در تصویر بالا دیدیم برهم میخوره و بال سمت چپ ( سمت چپ خودمون ) زاویه ی حملش زیاد میشه و لیفت کاهش و درگ افزایش پیدا میکنه و از اون طرف ، بال سمت راست در حالت افقی تری قرار میگیره و لیفت زیاد و درگ بسیار ناچیز میشه :
در این شرایط چون درگ روی هر دوبال دیگه مثل حالت قبل باهم برابر نیس که همدیگه رو خنثی کنند ، لذا در چنین شرایطی که درگ روی بال چپ ( سمت چپ خودمون ) نسبت به درگ روی بال سمت راست افزایش پیدا کرده ، لذا هواپیما در عین اینکه داره به جلو حرکت میکنه ، مقدار هم به سمت راست منحرف میشه ... به این نوع حرکت میگن sidelip ...
وقتی هواپیما هم به جلو حرکت میکنه و به سمت راست منحرف میشه ، این حالت این معنی رو میده که دیگه تمامی جریانات هوا از روبرو به هواپیما برخورد نمیکنن ! بلکه بخشی از جریانات هوا بعلت انحراف پرنده به سمت راست ، از سمت راست به پرنده برخورد میکنند ... هوایی که از سمت راست به بال سمت راست پرنده برخورد میکنه به دو قسمت تقسیم میشه : 1: بخشی از هوا از روی بال عبور میکنه و به بال سمت چپ برخورد و باعث میشه که دوباره بال سمت چپ به حالت اولیه ی خودش برگرده 2- بخشی از هوا از زیر بال عبور میکنه و باعث ایجاد یک حالت هل دادن به سمت بالا میشه و این اینکاار مجددا بال سمت راست رو بالا آورده و به حالت اولیه خودش برمیگردونه :
این پدیده باعث میشه که مجدد پیکان های لیفت و درگ که در اثر وزش باد ، از حالت تعادل اولیه ی خودشون خارج شده بودن ، مجددا به حالت تعادل برگردن و هواپیما بدون از دخالت خلبان ، در اثر چرخش های ناگهانی به طرفین ، بصورت طبیعی در همون حالت پایدار و اولیه خودش قرار بگیره ...
البته این نوع از بالها دوتا مشکل ایجاد میکنن : 1- افزایش درگ که در بالا توضیح داده شد 2- نرخ حرکات چرخشی هواپیمارو پایین میاره ... یعنی چون نوع آرایش بال از نوع dihedral هستش ، خود به خود طبق اون چیزی که در بالا توضیح داده شد ، خود هواپیما در برابر چرخش مقاومت میکنه و سعی داره به حالت اولیه خودش برگرده ، لذا اگر خلبان بخواد حرکات چرخشی به چپ و راست انجام بده باید فشار بیشتری به هواپیما وارد کنه و سرعت چرخش هواپیما پایین میاد ... این حالت مقاومت در برابر حرکات رول یا چرخشی در بال dihedral ها ، باعث شده که از این نوع بال ها در جنگنده هایی که مکررا در داگ فایت مجبور هستن چرخش های سریع و متوالی و مانورهای سنگین پروازی انجام بدن ، استفاده نشه ...
در تصویر پهپاد هرمس که نوع آرایش بال دقیقا عکس dihedral هستش ، بهش میگن anhedral و همونطور که از ظاهرش پیداست ، نوک بال در ارتفاع پایین تری از ریشه ی بال قرار داره لذا این حالت دقیقا تاکید میکنم دقیقا نقطه ی مقابل dihedral هست ، یعنی نه تنها در برابر چرخش مقاومت نمیکنه بلکه باعث ایجاد چرخش های سریع میشه ! و به همین خاطره که معمولا بعضی از جنگنده ها در طول تاریخ ، برای انجام سریع تر حرکات چرخشی به چپ و راست و زیاد کردن نرخ چرخش ، از بال های anhedral استفاده کردن ...
نحوه ی عمل کرد یک بال anhedral :
حالا اینکه چرا در پهپاد هرمس از این نوع آرایش بال استفاده شده ، نمیدووونم ...
جت VTOL یا Vertical Take-off and Landing یاعمود پرواز هریر ... آرایش بال از نوع رو به پایین یا anhedral :
انتونوف 225 :
پی نوشت 1 : محض یاد آوری : بال ها و سکان افقی فانتوم خیلی باحاله ! چون سکان افقیش از نوع V معکوس ( رو به پایین ) از اونطرف بالش از نوع polyhedral هست ... یعنی تمام بال صاف و مستقیم فقط نوک بال رفته بالا :
یا حیدر کرار ...
امضاي کاربر :